THUYỀN ĐỜI TA

THUYỀN ĐỜI TA

Câu chuyện “Cái giá của ước mơ” sau đây là những lời tâm sự đáng chúng ta suy ngẫm:

Tôi sinh ra và lớn lên trong nghèo khó cùng với 6 anh em trai, 3 chị em gái. Dù gia đình tôi không có bất cứ tài sản quý giá gì nhưng lúc nào cũng tràn ngập tình yêu thương và sự quan tâm. Tôi sống hòa đồng với mọi người, năng động trong mọi việc. Tôi luôn nuôi dưỡng cho mình một ước mơ và cố gắng để thực hiện.

Tôi mong muốn được trở thành vận động viên bóng chày. Khi 16 tuổi, tôi có thể ném trái bóng chày trúng bất cứ vật gì đang di chuyển trong sân banh với tốc độ trên 90 dặm/giờ. Tôi thật sự may mắn khi thầy huấn luyện không chỉ tin tưởng tôi mà còn dạy tôi biết tin vào chính mình. Thầy chỉ cho tôi thấy sự khác nhau giữa việc có một ước mơ và việc tin vào ước mơ ấy. Thế   rồi một chuyện xảy ra đã làm thay đổi hẳn cuộc đời tôi.

Đó là vào mùa Hè giữa năm học thứ ba, một người bạn giới thiệu cho tôi công việc làm thêm. Điều đó có nghĩa là tôi sẽ có cơ hội kiếm tiền - cho những cuộc hẹn hò với bạn gái, mua xe đạp, mua quần áo mới và bắt đầu tiết kiệm để mua nhà cho mẹ tôi. Viễn cảnh thú vị thôi thúc tôi giành lấy cơ hội ấy.

Song tôi cũng nhận ra rằng mình phải từ bỏ các cuộc chơi bóng chày để làm việc. Điều này làm tôi hơi lo ngại. Tôi tự trấn an mình bằng lời khuyên của mẹ: “Nếu các con đã làm việc gì thì phải chịu trách nhiệm về điều đó”.

Khi nghe tôi xin phép sẽ không chơi bóng chày nữa, thầy giận dữ:

- Em còn cả cuộc đời phía trước để làm việc trong khi chỉ có khoảng thời gian ngắn ngủi để chơi bóng. Đừng hoài phí nó.

Tôi cúi gằm mặt, cố tìm lời giải thích về ước mơ mua xe đạp, mua căn nhà mới cho mẹ.

- Em kiếm được bao nhiêu tiền với công việc này? - Thầy hỏi.

- 5 đô la mỗi giờ, thưa thầy - Tôi đáp.

- Thế thì 5 đô la là cái giá cho ước mơ của em phải không?

Câu hỏi bất ngờ và thẳng thắn đó của thầy đã vạch cho tôi thấy rõ sự khác biệt giữa đạt một điều trước mắt và việc hướng đến mục tiêu lâu dài.

Tôi bừng tỉnh và quyết tâm dốc hết toàn bộ sức lực, ý chí vào các trận đấu bóng chày mùa hè năm đó. Thế rồi tôi đã được Câu lạc bộ Pittsburgh Pirates mời chơi bóng với hợp đồng trị giá 20 ngàn đô la. Tôi cũng góp phần dành cúp vô địch cho trường Đại học Arizona. Sau đó, tôi ký hợp đồng trị giá 1,7 triệu đô la với Câu lạc bộ nổi tiếng Denver Broncos và mua cho mẹ tôi căn nhà như tôi hằng mơ ước.

__________________

CHIA SẺ MỘT CHÚT SUY TƯ

Điều trước mắt hay mục tiêu lâu dài…

Vâng, có rất nhiều lúc trong đời ta, ta chú tâm đến “cơ hội” để ta tiến bước. Cơ hội chỉ đến một lần, hay không phải lúc nào cũng đến, nên không ai muốn  bỏ lỡ cơ hội.

Nhưng, nhiều trường hợp, cơ hội chỉ là một đoạn đường để ta đi đến ước mơ, nhưng ta lại xem như mục tiêu và dành quá nhiều thời gian cho nó. Ta lẫn quẫn trong cái lợi lộc hay thành đạt trước mắt mà lãng quên hay thậm chí bóp chết tiềm năng thật sự trong ta và đánh mất mục tiêu chính yếu của đời ta.

Sau năm 1975, Có hai anh làm nghề sửa máy may ở Sài Gòn về một thị xã biên giới để sinh sống. Thời điểm ấy máy móc rất thiếu thốn. Một anh xin vào làm nhân công cho một Cửa hàng  lớn chuyên “sửa, mua bán, trao đổi, ký gởi” các loại máy may mới cũ. Anh còn lại tìm mua một căn nhà nhỏ và mở tiệm sửa máy may của riêng anh.

Anh thứ nhất làm việc nhận được lương cao, nên gọi bạn mình qua làm chung, nhưng anh thứ hai từ chối. Anh thứ hai âm thầm bắt đầu hành nghể của mình trong căn nhà ọp ẹp, ai gọi anh sửa máy may tại nhà riêng anh cũng đi, dần dần, mấy thợ may trong cái thị xã nhỏ bé ấy ai cũng biết anh. Kẻ đến tiệm của anh sửa, người gọi anh tới nhà riêng. Có người cũng nhờ anh bán máy cũ đổi máy mới, anh dành dụm tiền, mua thêm máy may mới để sẵn trong nhà. Rồi dần dần anh sửa nhà lại, rồi xây nhà trong phố, không bao lâu, anh thành ông chủ tiệm khá giàu có…

Còn anh kia, ngay từ buổi đầu khi mới về anh đã có tiền nhiều nhờ có lương cao, làm việc có giờ giấc, nhàn hạ, nhưng cuộc sống của anh dừng lại ở đấy. Cho đến lúc đó, khi bạn anh đã trở thành một ông chủ tiệm tên tuổi, anh vẫn còn là một công nhân. Rõ ràng không phải vì anh thiếu tài năng và phương tiện, nhưng vì con đường anh đã chọn lựa.    

Thuyền đời ta.

Chọn lựa điều trước mắt hay mục tiêu lâu dài ?

Vị thầy đầy trách nhiệm trong câu chuyện “Cái giá của ước mơ” đã hỏi học trò mình: - “Thế thì 5 đô la là cái giá cho ước mơ của em phải không?”. Chúng ta cũng nên thường xuyên tự hỏi mình như vậy để nhận ra những việc làm của mình hiện tại có bóp chết “mục tiêu lâu dài” trong tương lai không.

Nhìn ở gốc cạnh khác rộng hơn, nhiều việc làm hiện tại xem ra có lợi, nhưng nó ảnh hưởng xấu đến những vấn đề lớn trong tương lai của ta. Nó giúp cho ta giải quyết vấn đề trong nhất thời, đem lại cho chúng ta sự bình an thư thái, thỏa mãn cơn khát trong khoảnh khắc, nhưng nó không giúp ta vươn lên tầm mức đích thực của chính mình.

Mục tiêu lâu dài mỗi người mỗi khác. Có người muốn đạt được đỉnh cao ở ngay cuộc đời này, có người sống vì một lý tưởng thiêng liêng cao cả, có người đi tìm hoàn thiện từ những giải đáp tâm linh.

Nhìn xa hơn nữa, “5 đô la là cái giá cho ước mơ”, cũng có thể là những cuộc vui tạm bợ, hay niềm vinh quang hào nhoáng nhất thời, những thứ sang giàu ảo ảnh, nó ru ngủ đời ta, nó làm ta ngủ vùi không có cơ hội tỉnh thức để ngộ ra những giá trị lớn lao hơn, bền vững hơn, những gì phải tìm kiếm và đạt được để đem lại ý nghĩa đích thực cho đời ta. Mãi cho đến khi  Tử Thần đánh thức ta, ta bàng hoàng tự hỏi: “bên kia đại dương cuộc đời,thuyền đời ta sẽ về bến bờ nào ?”

Trong không khí mùa Đông, ta nhớ về Đêm Huyền Diệu - đêm Ngôi Hai xuống thế làm người - trong những đêm tĩnh lặng mùa Đông này, ta ngẫm nghĩ thêm về ý nghĩa của đời ta.

Xin mượn bài thơ “Thuyền đời ta” của Rabindranath Tagore để kết thúc những dòng chữ chia sẻ này.

Thuyền đời ta

Mây than thở: Ta ngất ngây đêm tối,
Ta chìm vào rực rỡ ánh chiêu dương. 

Niềm đau thương thỏ thẻ : ta còn đây,
Thầm lặng sâu như dấu chân thục nữ. 

Và triền miên cuộc sống cứ vang lên:
Ta ngất lịm trong tràn đầy thỏa mãn. 

Địa cầu reo: vạn thuở vẫn huy hoàng,
Bao tư tưởng hào quang đều vương vấn. 

Thần Yêu Đương lại cùng ta tâm sự:
Ngày trôi qua nhưng ta vẫn đợi chờ. 

Rồi Tử Thần đến, thiết tha nhắn nhủ:
Thuyền đời ta sẽ vượt sóng đại dương.

Thái Văn Kiểm dịch 

________________

La Barque de ma vie
Rabindranath Tagore
(Prix Nobel 1913)


Le nuage m’a dit : je m’évanouis
Et la nuit plonge dans l’aurore ardente.
La douleur m’a dit : je demeure
Et le silence est profond comme
l’empreinte de ses pas.

Je meurs dans la plénitude,
A répondu ma vie.
La terre m’a dit : mes lumières
baisent tes pensées à ton heure.
Les jours passent, m’a dit l’Amour,
Mais je t’attends

Et la Mort je conduis la barque
De ta vie à travers la mer.

(Gitajali : Offrande Lyrique et Corbeille de Fruits)

MAI NHẬT THI